ikili devlet sistemi ne demek?

İkili devlet sistemi veya ikili devlet teşkilatı, ülkenin doğu-batı veya sağ-sol olarak ikiye ayrılıp yönetilmesidir. Eski Türk Devletlerinde uygulanan bir yönetim biçimidir. İkili teşkilat sistemi ilk olarak Asya Hun Devleti'nde Mete Han zamanında uygulanmıştır. Son olarak uygulayan Türk devleti de Karahanlılar'dır.¹

Ülkenin doğusunu kağan yönetirken batıyı yönetenlere yabgu unvanı verilirdi. Yabgu genelde kağanın kardeşi veya oğludur. Batı kanadının iç işlerinden sorumludur. Dış işlerde hakana bağlıdır.²

İslamiyet öncesinde Türkler ülkeyi yöneten hükümdara yönetme görevinin Gök Tanrı tarafından verildiğine inanırlardı. Bu inanca ise “Kut” inancı denirdi ve bu inanca göre yönetme görevinin kan bağıyla nesilden nesile aktarıldığına inanırlardı.Kut inancı sebebiyle ülkenin ikiye bölünmesi kolaylaşırdı.³ Kağanın çadırının girişi ve tahtı Gök Tanrının sembolü Güneş olarak kabul edildiği için doğuya bakar Kağan doğuyu yönetirdi.

Geniş topraklara sahip olan ülkenin yönetimi daha kolaylaşırdı ancak yönetimde bulunan çifte hükümdarlık anlaşmazlıklara ve iç karışıklıkların çıkmasına sebep olurdu. Bu durum devletin yıkılmasını veya ikiye ayrılmasını kolaylaştırırdı.

Orijinal kaynak: ikili devlet sistemi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.